Tarczyca pełni niezwykle istotną funkcję w organizmie – wydzielane przez gruczoł tarczowy hormony regulują pracę układu nerwowego, pokarmowego, mięśniowego czy sercowo-naczyniowego. Mają wpływ również na procesy metaboliczne, termogenezę, gospodarkę wodno-elektrolitową oraz wapniowo-fosforanową. Jak więc dbać o tarczycę, by zapewnić jej prawidłową pracę?
Funkcje tarczycy w organizmie człowieka
Tarczyca to gruczoł układu wewnątrzwydzielniczego, który zlokalizowany jest z przodu szyi w jej dolnej części. U osoby dorosłej waży około 20-30 gramów, jednak mimo niepozornych rozmiarów, tarczyca odgrywa w organizmie każdego człowieka bardzo ważną rolę. Od prawidłowej pracy tarczycy zależy funkcjonowanie wielu układów w organizmie, w tym nerwowego, pokarmowego, mięśniowego, krwionośnego oraz płciowego. Tarczyca odpowiada także za termogenezę, metabolizm białek, tłuszczów i węglowodanów, gospodarkę wodno-elektrolitową oraz wapniowo-fosforanową. Od pracy tarczycy może zależeć również kondycja skóry, włosów i paznokci.
Zobacz także: Jak dbać o jelita?
Wszelkie zaburzenia w funkcjonowaniu tarczycy mają więc negatywny wpływ na cały organizm. Najczęściej spotykanymi chorobami będącymi konsekwencją nieprawidłowej pracy gruczoły są niedoczynność i nadczynność tarczycy. Niedoczynność tarczycy, która występuje u 5-7 proc. populacji, to zespół objawów wynikających z niedoboru hormonów. Jego przeciwieństwem jest nadczynność tarczycy – schorzenie, z którym zmaga się 2-3 proc. populacji, jest spowodowane nadmiarem hormonów w organizmie. Ryzyko rozwoju tych chorób można zminimalizować dbając o zdrowy styl życia i dostarczając do organizmu składników niezbędnych do funkcjonowania tarczycy.
Jod dla prawidłowej pracy tarczycy
Jod jest pierwiastkiem odgrywającym kluczową rolę w procesie wytwarzania oraz wydzielania hormonów – tyroksyny i trójjodotyroniny. Rekomendowana dobowa dawka jodu w diecie to 150 mikrogramów, przy czym zapotrzebowanie na ten składnik wzrasta w czasie ciąży oraz karmienia piersią aż do 250 µg na dobę. Bogactwem jodu cechują się przede wszystkim ryby – dorsz, makrela czy łosoś. Źródłem tego pierwiastka są również jodowana woda mineralna oraz sól kuchenna.
Przeczytaj również: Diety dla zdrowia
Co jednak należy zaznaczyć, o ile osoby borykające się z niedoczynnością tarczycy powinny zadbać o odpowiednią ilość jodu w diecie, o tyle chorujące na nadczynność – unikać jego nadmiernych ilości.
Selen w diecie dla zdrowej tarczycy
Pierwiastkiem niezbędnym do syntezy hormonów tarczycy jest też selen, który uczestniczy w konwersji tyroksyny do trójjodotyroniny. U osób cierpiących na chorobę Hashimoto (autoimmunologicznego zapalenia tarczycy), selen wspiera także ochronę tarczycy przed wyniszczeniem. Zalecana dzienna dawka tego selenu to 55 mcg, a można go dostarczyć do organizmu poprzez włączenie do diety orzechów brazylijskich, mleka i jego przetworów, jaj, ryb, owoców morza czy kiełków warzyw.
Wpływ kurkumy na zdrowie tarczycy
Kurkuma jest jedną z najstarszych przypraw świata. Kojarzona przede wszystkim jako składnik potraw kuchni indyjskiej, zaczęła wzbudzać zainteresowanie również z uwagi na swoje prozdrowotne właściwości, które zawdzięcza kurkuminie – jednemu z najsilniejszych przeciwutleniaczy. Kurkuma od tysięcy lat znajduje zastosowanie w tradycyjnej medycynie ajurwedyjskiej, ale często mówi się także o jej pozytywnym wpływie na tarczycę.
Kurkumina wykazuje działanie przeciwzapalne, w związku z czym zalecana jest głównie osobom chorującym na autoimmunologiczne zapalenie tarczycy. Dla osiągnięcia najlepszych efektów najlepiej jednak korzystać z ekstraktu z kurkuminy lub zawierających ją suplementów diety, ponieważ w przyprawie znajduje się stosunkowo niewielka ilość tego związku.
Jak jeszcze dbać o tarczycę?
Chcąc kompleksowo zadbać o tarczycę, oprócz zdrowej diety, należy również:
- unikać stresu – silne napięcie może odbijać się na funkcjonowaniu tarczycy, dlatego w celu jego zmniejszenia warto zainteresować się medytacją, jogą czy technikami relaksacyjnymi;
- regularnie uprawiać sport – aktywność fizyczna wspomaga regulację hormonów, obniża poziom stresu, a ponadto sprzyja utrzymaniu właściwej masy ciała;
- ograniczyć używki – palenie czy nadmierne spożywanie alkoholu mogą mieć negatywny wpływ na zdrowie tarczycy.
