Badanie kreatyniny - charakterystyka badania
Stężenie kreatyniny w osoczu krwi jest wypadkową produkcji i wydalania, zależy bezpośrednio od masy mięśni i od sprawności wydalniczej nerek. Kreatynina jest to produkt degradacji kreatyny, czyli substancji, która stanowi w mięśniach nośnik energii (ulega ona ufosforylowaniu do fosfokreatyny, która zawiera wysokoenergetyczne wiązania, w razie potrzeby wykorzystywane do pracy mięśni). Szacuje się, że dziennie około 1 - 2% kreatyny mięśniowej ulega przemianie do kreatyniny, która następnie jest przefiltrowywana przez nerki i wydalana z moczem. Ze względu na to, że kreatynina nie jest ani wchłaniana zwrotnie, ani wydzielana przez cewki nerkowe, a jej ilość w moczu jest uzależniona niemal wyłącznie od funkcji filtracyjnej nerek (od przesączania kłębuszkowego), oznaczanie stężenia kreatyniny w surowicy i w moczu znalazło szerokie zastosowanie w ocenie funkcji nerek.
Wskazania do badania stężenia kreatyniny we krwi
Oznaczenie stężenia kreatyniny w surowicy krwi, przydatne jest w diagnostyce funkcji nerek i chorób metabolicznych. Niekiedy w celu dokładniejszej oceny czynności nerek oznacza się również dobowe wydalanie kreatyniny z moczem, co pozwala obliczyć tzw. klirens kreatyniny.
Jak się przygotować do badania?
Podstawowe badanie krwi wykonuje się rano i na czczo. Wcześniejsze zjedzenie posiłku mogłoby wpłynąć na wynik badania.
Przebieg badania kreatyniny
Badanie jest proste i szybkie. Krew pobierana jest najczęściej z żyły w zgięciu łokciowym, rzadziej na grzbiecie dłoni lub stopy.
Na rękę zakładana jest opaska (staza). Ucisk ma spowodować napełnienie żył, co ułatwi pobranie krwi. Pielęgniarka może również, poprosić badanego o kilkukrotne zaciśnięcie ręki w pięść i jej rozluźnienie.
Miejsce wkłucia przed pobraniem zostanie zdezynfekowane. Krew pobiera się do sterylnej probówki systemu zamkniętego, próżniowego (zapewnia bezpieczeństwo pacjentowi i osobie pobierającej krew). Najczęściej pobiera się około 2-3 ml krwi, co jest wartością w żaden sposób niezagrażającą zdrowiu człowieka.
Po wyjęciu igły miejsce nakłucia należy ucisnąć gazikiem, aby zatamować krwawienie, po czym zostanie ono zabezpieczone plastrem z opatrunkiem. Nie zaleca się zginania ręki, gdyż może to spowodować powstanie krwiaka w okolicy nakłucia!
Na temat badania krwi znajdziesz więcej informacji na stronie Morfologia krwi.
Interpretacja wyniku
- Mężczyźni 0,8-1,2 mg/dl
- Kobiety 0,7-1,0 mg/dl
Ciekawostka na temat kreatyniny
Razem z kreatyniną automatycznie dołącza się wynik eGFR (ang. estimated glomerular, filtration rate) – szacunkowy współczynnik filtracji kłębuszkowej, jest on wyliczany na podstawie danych pacjenta takich jak wiek, płeć, rasa i poziom kreatyniny w surowicy. eGFR jest parametrem stosowanym w badaniach przesiewowych w kierunku chorób nerek.
Pamiętaj jednak drogi pacjencie, twój wynik powinien zawsze zinterpretować lekarz. Poziom kreatyniny zazwyczaj stanowi jeden z wielu elementów badań.
Najczęściej pojawiające się pytania
O czym świadczy stężenie kreatyniny we krwi?
Wysoki poziom kreatyniny we krwi może być spowodowany zaburzeniami pracy nerek. U osób, u których górna granicy normy została przekroczona diagnozowano później m.in. ostrą niewydolność nerek czy kwasicę ketonową. Zbyt wysokie stężenie może być też spowodowane tym, że pacjent niewłaściwie przygotował się do badania, w szczególności w dniu poprzedzającym – nie zaniechał intensywnego wysiłku fizycznego.
Jaki wynik kreatyniny powinien niepokoić?
Prawidłowe stężenie kreatyniny mieści się w przedziale 0,6-1,3 mg/dl. Wszystkie wartości powyżej normy wskazują na pogorszenie czynności pracy nerek. Twój wynik powinien zawsze zinterpretować lekarz.
Jaki powinien być poziom kreatyniny we krwi?
Prawidłowy poziom kreatyniny w przypadku mężczyzn to 0,8-1,2 mg/dl, a przypadku kobiet - 0,7-1,0 mg/dl
Kontakt
Laboratorium Analityczne/Pracownia Immunologii w Centrum Medycznym w Karpaczu
Karpacz, ul. Myśliwska 13
tel. kontaktowy: 883 358 150, 883 358 151
Wykonane wyniki poziomu kreatyniny dostępne są dla pacjenta w portalu MPI, w szczególnych przypadkach do odbioru osobistego od poniedziałku do piątku (dni robocze) w godz. 8:00 - 15:00
