Charakterystyka badania bilirubiny całkowitej
Bilirubina całkowita jest żółtym barwnikiem pochodzącym z rozpadu krwinek czerwonych, czyli głównego składnika hemoglobiny. Z osocza krwi bilirubina całkowita przedostaje się do wątroby, gdzie zostaje sprzężona z kwasem glukuronowym, a następnie wydalona do dróg żółciowych i zagęszczona w pęcherzyku żółciowym, nadając żółci jej charakterystyczną barwę.
Bilirubina całkowita to wartość bilirubiny wolnej i sprzężonej. Wartości podwyższone bilirubiny występują między innymi: podczas ciąży, u noworodków (żółtaczka), w chorobie Gilberta, w zespole Criglera-Najjara, marskości żółciowej wątroby, zapaleniu dróg żółciowych, kamicy przewodów żółciowych, chorobach trzustki, zatruciu muchomorem sromotnikowym, alkoholowej chorobie wątroby. Stężenie bilirubiny w surowicy krwi podwyższa ponadto wiele leków.
Wskazania do badania poziomu bilirubiny całkowitej
Badanie poziomu bilirubiny całkowitej przeprowadza się w przypadku: podejrzenia schorzeń i zaburzeń funkcji wątroby; przy żółtaczkach, objawiających się zażółceniem oczu lub skóry, w celu zróżnicowania ich rodzaju (istnieje żółtaczka hemolityczna, spowodowana nadmiernym rozpadem krwinek czerwonych, żółtaczka wątrobowa, spowodowana zaburzeniem funkcji wątroby oraz żółtaczka zastoinowa, spowodowana zastojem żółci w wątrobie); podejrzenia zatrucia substancjami uszkadzającymi wątrobę; podejrzenia zakażenia wirusem zapalenia wątroby.
Jak się przygotować?
Podstawowe badanie krwi wykonuje się rano i na czczo. Wcześniejsze zjedzenie posiłku mogłoby wpłynąć na wynik badania. Noworodki i niemowlęta mają pobieraną krew wtedy, kiedy jest to potrzebne.
Przebieg badania
Badanie jest proste i szybkie. Krew pobierana jest najczęściej z żyły łokciowej w zgięciu łokciowym, rzadziej na grzbiecie dłoni lub stopy.
Na rękę zakładana jest opaska (staza). Ucisk ma spowodować napełnienie żył, co ułatwi pobranie krwi. Pielęgniarka może również, poprosić badanego o kilkukrotne zaciśnięcie ręki w pięść i jej rozluźnienie.
Miejsce wkłucia przed pobraniem zostanie zdezynfekowane. Krew pobiera się do sterylnej probówki systemu zamkniętego, próżniowego (zapewnia bezpieczeństwo pacjentowi i osobie pobierającej krew). Najczęściej pobiera się około 2-3 ml krwi, co jest wartością w żaden sposób niezagrażającą zdrowiu człowieka.
Po wyjęciu igły miejsce nakłucia należy ucisnąć gazikiem, aby zatamować krwawienie, po czym zostanie ono zabezpieczone plastrem z opatrunkiem. Nie zaleca się zginania ręki, gdyż może to spowodować powstanie krwiaka w okolicy nakłucia!
Interpretacja wyniku
Bilirubina całkowita norma:
- Wynik prawidłowy do 1,1 mg/dl (do 19 µmol/l)
- Noworodki 1 dzień: do 4 mg/dl (do 68 µmol/l)
- Noworodki 3 dni: do 10 mg/dl (do 17 µmol/l)
- Noworodki 1 miesiąc: do 1 mg/dl (do 17,1 µmol/l)
Ciekawostka
Bilirubina całkowita ulega niemal w całości wydaleniu z żółcią do przewodu pokarmowego. W jelitach podlega ona dalszym przemianom. Pod wpływem enzymów bakteryjnych powstaje sterbobilinogen, który jest wydalany z kałem. Część ulega przekształceniu do urobilinogenu, który podlega zwrotnemu wchłonięciu do krwi i jest wydalany z moczem.
Pamiętaj jednak drogi pacjencie, twój wynik powinien zawsze zinterpretować lekarz. Poziom bilirubiny całkowitej zazwyczaj stanowi jeden z wielu elementów badań.
Najczęstsze pytania i odpowiedzi dotyczące bilirubiny całkowitej
Bilirubina całkowita podwyższona - co to oznacza?
Wysoki poziom bilirubiny całkowitej diagnozowany jest u kobiet w ciąży, gdzie jest to normalny stan, który nie wymaga interwencji lekarskiej. Podwyższony poziom bilirubiny całkowitej może być związany z występowaniem wielu chorób, takich jak Zespół Gilberta, hemolioza, marskość wątroby czy Zespół Criglera-Najjara.
Jaki poziom bilirubiny całkowitej jest niebezpieczny?
Jeżeli poziom bilirubiny całkowitej przekroczy 34 µmol/l czyli 2 mg/ dl dochodzi do zażółcenia tkanek i rozwoju żółtaczki.
Badanie stężenia bilirubiny całkowitej- cennik
Cennik badań laboratoryjnych dostępny jest na stronie - Cennik Badań Laboratoryjnych
